Το 2010 συμπληρώθηκαν 400 χρόνια από το θάνατο του Ματθαίου Ρίτσι (1552-1610), Ρωμαιοκαθολικού Ιησουίτη ιεραπόστολου, που έδρασε στην Κίνα από το 1583 ως το 1610 και πέθανε στο Πεκίνο. Εκείνη την εποχή η Κίνα είχε 190 εκατομμύρια κατοίκους και η Ευρώπη μόνο 100. Οι Ιησουίτες προσπάθησαν να εγκατασταθούν στην Κίνα χωρίς να βασιστούν στην προστασία κάποιας ευρωπαϊκής δύναμης, όπως γινόταν συνήθως με τις ιεραποστολές, γι' αυτό χρησιμοποίησαν ως δίαυλο επικοινωνίας τη φιλοσοφία, την επιστήμη και την τεχνολογία.

Το πρόσωπο

Ο Ρίτσι γεννήθηκε στη μικρή ιταλική πόλη Ματσεράτα (Macerata). Ο πατέρας του τον έστειλε στη Ρώμη να σπουδάσει νομικά αλλά αυτός σπούδασε κοντά στους Ιησουίτες μοναχούς και χειροτονήθηκε στο τάγμα τους το 1571. Το 1577 ζήτησε να σταλεί ως ιεραπόστολος αρχικά στην Ινδία και στη συνέχεια στην Κίνα. Το 1582  εγκαταστάθηκε στο Μακάο, πορτογαλική αποικία, όπου ένας μικρός αριθμός Κινέζων είχαν ήδη ασπασθεί τον χριστιανισμό, οι οποίοι όμως ζούσαν με τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής. Αντίθετα από τους άλλους ιεραποστόλους, που κανένας τους δεν είχε ενδιαφερθεί να μάθει την κινεζική γλώσσα, ο Ρίτσι άρχισε να μαθαίνει ομιλία και γραφή και έμαθε τόσο καλά τα κινεζικά, ώστε μπορούσε να μιλά με επίσημα πρόσωπα χωρίς διερμηνέα, και να γράφει ποιήματα και λογοτεχνικά έργα.

Η κοινότητα των Ιησουιτών μοναχών και ο ίδιος ο Ρίτσι ήταν γνωστοί στην επαρχία όπου ζούσαν και απέκτησαν πολλούς φίλους και συνομιλητές: απλούς ανθρώπους αλλά και λόγιους και επισήμους με σημαντικές διοικητικές θέσεις. Με τον σύντροφό του Michael Ruggieri ξύρισαν τα κεφάλια τους και υιοθέτησαν το ντύσιμο των βουδιστών μοναχών και αργότερα των κομφουκιανών μανδαρίνων.

Χάρη στο κήρυγμά τους δεν ήταν λίγοι οι απλοί άνθρωποι, αλλά και οι επίσημοι και αξιωματούχοι που ομολογούσαν πλέον ανοιχτά την χριστιανική τους πίστη. Όταν το 1583 τον προσκάλεσε ο κυβερνήτης της πόλης Ζάοκινγκ, ήταν ήδη γνωστός ως λόγιος που εκτός από θεολογία και φιλοσοφία γνώριζε αστρονομία, μαθηματικά και χαρτογραφία. Εκεί ο Ρίτσι σχεδίασε τον πρώτο παγκόσμιο χάρτη στην κινεζική γλώσσα και έμεινε στην πόλη ως το 1589. Το 1601 κλήθηκε από τον αυτοκράτορα να γίνει σύμβουλος στο αυτοκρατορικό δικαστήριο στην απαγορευμένη πόλη (Πεκίνο).

Ιεραποστολική δράση

Τα εξαιρετικά του χαρίσματα, η πολυμάθεια, η ευγένεια του χαρακτήρα και η βαθειά πνευματική του ζωή, τον βοήθησαν να γίνει δεκτός, να αναπτύξει και να παρουσιάσει τις επιστήμες και τη χριστιανική του σοφία στους Κινέζους συνομιλητές του, των οποίων σεβάστηκε τον κινεζικό τρόπο ζωής και την ενδυμασία. Γνωρίζοντας πλέον καλά τον κινεζικό πολιτισμό και τη λογοτεχνία, προσπάθησε να εκμεταλλευτεί το λεξιλόγιο του κομφουκιανισμού για να αποδώσει τους όρους της χριστιανικής θρησκείας και θεολογίας, και σε συνεργασία με Κινέζους χριστιανούς έγραψε την πρώτη χριστιανική κατήχηση, σε μια γλώσσα όπου όλοι οι βασικοί όροι της πίστης έπρεπε να επινοηθούν και να εξηγηθούν με βάση την κινεζική σκέψη, αποδεχόμενος ακόμη και την έννοια "Ο Κύριος του Ουρανού" των Κινέζων, ως περιγραφή του Θεού, εφόσον στην κινεζική παράδοση δεν υπήρχε η λέξη "Θεός".

Σύγκλιση πολιτισμών

Ο Ρίτσι αντιλαμβανόταν τον χριστιανισμό σαν μήνυμα σωτηρίας του Χριστού που πρέπει να αποχωριστεί από το δυτικό πλαίσιο και να προσαρμοστεί σε κάθε πολιτισμό, προσλαμβάνοντας δικά του στοιχεία.

Έτσι δημιουργήθηκε η πρώτη Ρωμαιοκαθολική κοινότητα στην Κίνα αποτελούμενη από Κινέζους, η οποία δεν ήταν αντίγραφο κάποιας ευρωπαϊκής Εκκλησίας, αλλά είχε κινεζική γλώσσα και έθιμα.

Αναγνώριζε ότι οι Κινέζοι δεν ήταν άνθρωποι χωρίς πίστη και ότι ο χριστιανισμός ήταν η τελειότερη έκφραση της πίστης. Στο σημείο αυτό όμως ξεπέρασε κάποια δογματικά όρια, γι' αυτό Δομινικανοί και Φραγκισκανοί μοναχοί τον κατηγόρησαν στο Βατικανό με αποτέλεσμα ο πάπας να αποδοκιμάσει κάποιες τοποθετήσεις του, γεγονός όμως που είχε ως αποτέλεσμα ο χριστιανισμός να ταυτιστεί με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Αυτό δυστυχώς έβλαψε την πρόοδο του ευαγελισμού και σχεδόν προκάλεσε το τέλος της ρωμαιοκαθολικής ιεραποστολής σ' αυτή τη χώρα.

Το τέλος του

Η ακαταπόνητη εργασία του όλα αυτά τα χρόνια έφθειρε την υγεία του και μετά από σύντομη ασθένεια απεβίωσε στο Πεκίνο το 1610 σε ηλικία μόνο 57 ετών.

Η στάση του Ρίτσι δυστυχώς δεν ακολουθήθηκε στη συνέχεια, αλλά ο εκλατινισμός του Ρωμαιοκαθολικού δόγματος επιβλήθηκε και στην Κίνα, με αποτέλεσμα το ιεραποστολικό έργο να χάσει το δυναμισμό του.

Νεότερα χρόνια

Ο χριστιανισμός έμεινε δραστήριος στην Κίνα ως το 1949, οπότε το κομουνιστικό καθεστώς του Μάο περιόρισε κάθε χριστιανική δράση και απαγόρευσε την επικοινωνία των χριστιανών με τον έξω κόσμο.

Σήμερα που η Κίνα αναδύεται σαν μεγάλη δύναμη με παγκόσμια προοπτική και φιλοδοξία, μπορούμε να δούμε σαφέστερα και να εκτιμήσουμε το έργο ανθρώπων όπως ο Ματθαίος Ρίτσι, ο Χάτσον Τέυλορ και πολλοί άλλοι πρωτοπόροι, που αξίζει να εμπνέουν και να φωτίζουν καθένα που θέλει όχι να ονομάζεται “ιεραπόστολος” αλλά να είναι κιόλας.

Τελικά σχόλια

Ατυχώς, σήμερα οι περισσότεροι ιεραπόστολοι είναι “επαγγελματίες” που ενδιαφέρονται κυρίως να εξασφαλίζουν μια άνετη ζωή, ζώντας ίσως καλύτερα από όσο θα μπορούσαν να το κάνουν στη δική τους χώρα, συνήθως εκμεταλλευόμενοι τη συναλλαγματική διαφορά.

Με τούτο δεν μηδενίζουμε ούτε υποτιμούμε το έργο και τον κόπο χιλιάδων άλλων “συναδέλφων” τους, που πασχίζουν για να φέρουν την πίστη του Χριστού σε πρωτόγονες περιοχές. Δεν μπορούμε όμως να πούμε το ίδιο για όλους όσοι συνοστίζονται στη χώρα μας, δήθεν κηρύττοντας τον Χριστό...

Δεν γνωρίζουμε πόσοι από αυτούς είναι σε θέση ή θα ήθελαν να διαβάσουν αυτό το κείμενο, ξέρουμε όμως ότι καταφέρνουν να διαμένουν σε άνετα διαμερίσματα ακριβών περιοχών, χρησιμοποιώντας ακριβά αυτοκίνητα και κάνοντας πολλά αεροπορικά ταξίδια στο εξωτερικό...

Χρειάζεται τέλος ν’ αναφερθούμε και σε μια πλειάδα νεαρών κυρίως ατόμων,  που όπως άλλοτε οι αποτυχημένοι του Βυζαντίου κατέφευγαν στα μοναστήρια, έτσι κι αυτοί φροντίζουν να “βολευτούν” συνεργαζόμενοι με “ιεραποστολικές οργανώσεις” του εξωτερικού για να “φέρουν” στους Έλληνες όχι το αληθινό Ευαγγέλιο αλλά άλλες “κουλτούρες” μετατρέποντας τα Ελληνόπουλα σε κακής ποιότητας αντίγραφα των δικών τους “εργοδοτών”. |


ΠΗΓΕΣ:

Περιοδικό «Ανοικτοί Ορίζοντες» τ. 1065, Διαδικτυακή εγκυκλοπαίδια  «Wikipedia» και άλλες ιστοσελίδες.

       

 

---

• «ΦΩΝΑΖΟΥΝ ΚΑΙ ΤΣΙΡΙΖΟΥΝ...»
• ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘEΡΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ
  
• ΣΥΝΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘEΡΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ
• ΨΕΥΔΕΠΙΓΡΑΦΟΙ  Ή  “ΔΗΘΕΝ”

---

"Εκ Καρδίας"

Σύμβολα της πίστης

---

Η Τελευταία Σελίδα

«Προσέχετε πώς ακούετε»